Oficjalny portal Wojewódzkiego Urządu Ochrony Zabytków w Łodzi

Wpis do rejestru zabytków stanowi jedną z form ochrony zabytków wyszczególnioną w art. 7 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. 2024 r., poz. 1292, ze zm.; dalej: uozoz).

Dla zabytków znajdujących się na terenie województwa łódzkiego rejestr zabytków prowadzi Łódzki Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Rejestr zabytków prowadzony jest w formie ksiąg oznaczonych literami: „A” - dla zabytków nieruchomych, „B” – dla zabytków ruchomych oraz „C” – dla zabytków archeologicznych. Zawartość ksiąg rejestrowych, ich wzór oraz sposób prowadzenia, określa szczegółowo Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 26 maja 2011 r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem (Dz.U. 2019 poz. 1886).

Zgodnie z art. 9 uozoz, zabytek nieruchomy wpisuje się do rejestru na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków z urzędu bądź na wniosek właściciela zabytku nieruchomego lub użytkownika wieczystego gruntu, na którym znajduje się zabytek nieruchomy. W powyższym trybie możliwy jest również wpis do rejestru zabytków tzw. otoczenia zabytku wpisanego do rejestru, czyli terenu wokół lub przy zabytku wyznaczonego w decyzji o wpisie do rejestru, w celu ochrony wartości widokowych zabytku oraz ochrony przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych.

Postępowanie o wpis do rejestru zabytków jest prowadzone na podstawie przepisów ustawy kodeks postępowania administracyjnego, zaś od decyzji o wpisaniu zabytku do rejestru (lub odmowy dokonania takiego wpisu) stronom postępowania przysługuje prawo wniesienia odwołania do organu drugiej instancji, którym jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Informację o wszczęciu postępowania w sprawie wpisania zabytku nieruchomego do rejestru oraz informację o ostatecznym zakończeniu tego postępowania wojewódzki konserwator zabytków przekazuje właściwemu staroście. Ponadto, informację o wszczęciu postępowania w sprawie wpisania zabytku nieruchomego do rejestru do czasu ostatecznego zakończenia tego postępowania podaje się do publicznej wiadomości na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej starostwa powiatowego, na obszarze, którego znajduje się zabytek oraz w siedzibie właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Zgodnie z art. 10a ust. 1 uozoz, od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się ostateczna, przy zabytku, którego dotyczy postępowanie, zabrania się prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i podejmowania innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku. Powyższy zakaz dotyczy także robót budowlanych objętych pozwoleniem na budowę albo zgłoszeniem, a także działań określonych w innej decyzji pozwalającej na ich prowadzenie.

Wykaz postępowań aktualnie prowadzonych przez Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w sprawie wpisania do rejestru zabytków nieruchomych jest zamieszczony na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej naszego urzędu.

Obwieszczenia i zawiadomienia

Wpisanie zabytku nieruchomego do rejestru, na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków jest ujawniane w księdze wieczystej danej nieruchomości, ponadto informacja o wpisie zabytku nieruchomego do rejestru jest również ogłaszana w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

Z kolei, zabytek ruchomy wpisuje się do rejestru na podstawie decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków wydanej na wniosek właściciela tego zabytku. Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, wojewódzki konserwator zabytków może wydać z urzędu decyzję o wpisie zabytku ruchomego do rejestru jedynie w przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia, uszkodzenia lub nielegalnego wywiezienia zabytku za granicę albo wywiezienia za granicę zabytku o wyjątkowej wartości historycznej, artystycznej lub naukowej. Z urzędu do rejestru zabytków wpisywany jest również zabytek ruchomy stanowiący dobro kultury, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 maja 2017 r. o restytucji narodowych dóbr kultury (Dz. U. z 2019 r. poz. 1591).

Warto wskazać, że do rejestru nie wpisuje się zabytku, który jest wpisany do inwentarza muzeum lub wchodzi w skład narodowego zasobu bibliotecznego.

Poniżej prezentujemy wykaz zabytków wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych województwa łódzkiego. Jednocześnie informujemy, że wykaz ten posiada charakter poglądowy, nie może służyć do celów prawnych. Wykaz zabytków wpisanych do rejestru podlega stałej aktualizacji. W celu potwierdzenia czy zabytek jest wpisany do rejestru, a także uzyskania informacji dotyczących szczegółowego zakresu ochrony wynikającego z decyzji o wpisie zabytku do rejestru, prosimy o kontakt z naszym urzędem.

•  Wykaz zakończonych postępowań ws. wpisania do rejestru zabytków nieruchomych (stan na dzień 22.08.2024) (XLSX, 25.71 KB, ilość pobrań: 2000)
•  Wykaz prowadzonych postępowań w sprawie wpisania do rejestru zabytków (stan na dzień 22.08.2024) (XLSX, 17.65 KB, ilość pobrań: 714)